Міжнародны дзень помнікаў і мясьцінаў — адзначаецца 18 красавіка па ініцыятыве ІКАМОС. Адзначаць гэтае сьвята было прынята на Міжнароднай асамблеі ІКАМОС у 1983 годзе. Першы раз святкаваньне праводзілася 18 красавіка 1984 году. Мэтай гэтага дня ёсьць павелічэньне абазнанасьці грамадзтва адносна разнастайнасьці сусьветнай спадчыны, і ўсьведамленьня неабходнасьці яе аховы. У 1972 ЮНЕСКА прыняла Канвэнцыю аб ахове сусьветнай культурнай і прыроднай спадчыны, якая набыла моц у 1975 г. і да сучаснага моманту ратыфікаваная 184-мя краінамі. Менавіта ў працяг гэтай дзейнасьці пачала дзейнічаць Міжнародная Рада па пытаньнях помнікаў і гістарычных мясьцінаў ICOMOS. У Беларусі толькі пачынаючы з 2003 году зарэгістраваны Беларускі камітэт ІКАМОС. МГА "Гісторыка" і шэраг іншых арганізацыяў заснавалі і працягваюць традыцыю адзначэньня Міжнароднага дню помнікаў і гістарычных мясьцінаў. Актыўнасьць скіраваная на асьвету грамадзянаў Беларусі, а таксама чыноўнікаў, у галіне Аховы спадчыны і ейнае значнасьці дзеля культуры і эканомікі нашай краіны. (па матэрыялам http://be-x-old.wikipedia.org) Дэвізам Міжнароднага дня помнікаў і гістарычных месцаў (International Day for Monuments and Sites) сталі словы: «Захаваем нашу гістарычную радзіму».
Гэты Дзень заснаваны ў 1982 годзе Асамблеяй Міжнароднай Рады па пытаньнях аховы помнікаў і славутых месцаў (ICOMOS), створанай пры ЮНЕСКА. Сьвята адзначаецца ў сьвеце з 18 красавіка 1984 года.
У 1924 годзе ў СССР Інструкцыяй Наркамасьветы быў распрацаваны Указ (на падставе пастановы Усерасійскага ЦВК і Саўнаркама ад 7 ліпеня 1924 года), па якому выканаўчым камітэтам ставілася ў абавязак сачыць за тым, каб «гарадзішча, курганы, магільнікі і іншыя месцы, якія прадстаўляюць гістарычную каштоўнасць , не расхіналіся, не раскопваліся ў якіх-небудзь гаспадарчых мэтах, а ў акружнасьці помнікаў заставалася б недатыкальнай ахоўная паласа ад адной сажні і больш, у залежнасьці ад памеру і значэньня помніка».
У 1934 годзе выйшла пастанова, згодна з якім забаронныя меры Указа сталі лічыць састарэлымі і неўжывальныя з прычыны вялізнага размаху гаспадарчага будаўніцтва.
У 1976 годзе ў Савецкім Саюзе быў прыняты Закон «Аб ахове і выкарыстаньні помнікаў гісторыі і культуры», але гэты закон фактычна не працаваў. У цяперашні час сітуацыя ідзе яшчэ горш - адпаведных законаў альбо няма, альбо яны не выконваюцца. Помнікі, гістарычныя месцы і запаведныя зоны неміласэрна знішчаюцца, а вінаватыя ў гэтым не нясуць, як правіла, ніякага пакарання.
У Эўропе да гісторыі адносяцца значна асцярожней, эўрапейскія краіны захоўваюць нават гістарычныя ландшафты і пейзажы мясцовасьці. Напрыклад, у Францыі праводзяць аднаўленчыя працы ландшафтаў памятных месцаў нават пасля археалагічных раскопак. На поўначы Англіі ў практычна некранутым выглядзе захаваны Адрыянаў вал, пабудаваны пры рымскім імператары Адрыяне для аховы паўночных межаў імперыі, які працягнуўся на 117 кіламетраў. (па матэрыялам http://www.calend.ru)
|
LiveJournal
